Để giúp con phát triển hành vi từ lúc nhỏ, dạy trẻ tự xúc ăn là một trong những phương pháp hiệu quả. Hơn thế phương pháp còn giúp trẻ phát huy tính tự lập từ sớm, từ đó ba mẹ sẽ đỡn tốn thời gian vào việc cho bé ăn hằng ngày. Để chấm dứt tình trạng này phụ huynh nên dạy con cách tự ăn, dù biết phương pháp sẽ là quá trình lâu dài và cần nhiều sự kiên nhẫn của phụ huynh cũng như là bé.
Dạy con tự xúc ăn có lẽ còn khá xa lạ với ba mẹ Việt Nam và đa số trẻ em đều được ba/mẹ hay ông/bà đút ăn, thậm chí ép ăn và một bữa ăn thường kéo dài khá lâu. Điều này sẽ ảnh hưởng đến thói quen ăn uống nhất là khiến chứng “biếng ăn” của trẻ càng nặng hơn.

Nếu phụ huynh tìm kiếm trên google với từ khóa “bé xúc ăn”, “giảm biếng ăn”, “tự ăn” sẽ hiện ra rất nhiều các thông tin về cách khắc phục tình trạng này ở trẻ. Với một lượng lớn thông tin như vậy ba mẹ cần chắt lọc và cân nhắc thật kỹ trước khi áp dụng lên trẻ nhé, sau đây là tổng hợp những phương pháp đơn giản và hiểu quả nhất giúp bé “tự ăn” hiệu quả mà ba mẹ nên thử:

Trước tiên chúng ta nên tìm lời giải đáp cho câu hỏi “Độ tuổi nào phù hợp nhất để dạy trẻ tự xúc ăn?” 

Tầm 6 tháng tuổi trẻ bắt đầu biết cầm nắm đồ vật nhỏ, ở độ tuổi này ba mẹ nên cho trẻ tự ăn những loại thức ăn có kích thước nhỏ, dễ cầm, dễ nhai. Điều này vừa tạo cơ hội cho bé tập luyện điều khiển những đốt ngón tay mà còn giúp trẻ bổ sung chất xơ và vitamin có trong rau củ. Khi tiếp xúc với thức ăn trẻ bắt đầu khám phá cách đưa chúng vào miệng điều này vô tình tạo ra phản xả muốn ăn ở trẻ giúp khắc phục chứng biếng ăn sinh lý rất tốt.

Vào tháng thứ 8 đến 1 năm tuổi lúc này bé đã cứng cáp và có thể ngồi vững, do đó phụ huynh có thể bắt đầu dạy cách cầm muỗng và cùng gia đình ăn trong các bữa chính. Việc cùng ngồi ăn với nhiều người sẽ làm bé phấn kích, trong vô thức khi trong thấy ba/mẹ, ông/bà ăn bé cũng ăn bắt chước ăn theo.

Sau khi tìm hiểu qua lứa tuổi nên dạy bé tự xúc ăn thì ba mẹ sẽ bắt đầu chọn lọc những phương pháp áp dụng phù hợp với tình hình thực tế của con, để thu được kết quả ưng ý nhất. Sau đây là những bí quyết giúp con tự xúc ăn dễ thực hiện và vô cùng hiểu quả nên xem qua.

Đầu tư cho bé bộ dụng cụ ăn uống riêng 

Bước quan trọng đầu tiên trong quá trình dạy con tự xúc ăn là chuẩn bị cho bé bộ dụng cụ ăn. Với bộ dụng cụ này bạn nên chọn sản phẩm nhiều màu sắc, chén rộng vàn và muỗng thì nên chọn những chiếc cỡ vừa với khuôn miệng của con, ngắn và có độ cộng nhiều giúp trẻ dễ dàng đưa thức ăn vào miệng. Mẹ nên mua 2-3 bộ để thường xuyên thay đổi cho bé không nhàm chán khi ăn, đặc biệt tuyệt đối không dùng bộ ăn uống bằng thủy tinh cho trẻ.

Cho trẻ làm quen với ghế ăn và đồ dùng ăn uống 

Nhiều trẻ khó chịu và không chịu ăn nếu ngồi phải tư thế không thích, đối với ghế ăn cũng vậy. Nó bắt trẻ ngồi vào đúng tư thế “ăn” không được ngã nghiêng hay chạy chơi rồi quay lại ăn tiếp như khi được đút, điều này sẽ khiến bé không quen và trở nên cáu gắt. Do đó ba mẹ nên cho bé tiếp xúc với ghế ăn sớm, giúp con xem những đồ dụng cụ ăn như “những người bạn” sẽ giúp bé dễ dàng sử dụng và tạo cảm giác vui vẻ, thoải mái khi ăn.

Thức ăn đẹp mắt

Các thiên thần nhỏ rất có mắt thẩm mỹ, bé sẽ không hứng thú với những món ăn không đẹp mắt, và nhất là “say No” với những món toàn màu xanh. Do đó để tạo cảm giác thèm ăn cho con mẹ nên chịu khó tìm hiểu cách trang trí thức ăn sao cho sinh động, đẹp mắt để kích thích thị giác và vị giác của bé.

Cho bé ăn cùng gia đình

Đây là phương pháp đơn giản cũng như dễ thực hiện, trẻ nhỏ rất hay bắt chước lại những câu nói, hành động mà bé thấy hằng ngày. Chính vì vậy phụ huynh nên cho bé dùng bữa cùng ba/mẹ, ông/bà, khi bé thấy mọi người ăn và sử dụng những vật dụng trên bàn, lâu dần bé sẽ bắt chước cũng như hình thành những thói quen như vậy. Không chỉ giúp trẻ hình thành thói quen tự ăn, phương pháp này còn giúp tạo không khí tươi vui, gắn kết thành viên trong gia đình với nhau.

Để em chủ động chọn mon ăn yêu thích

Thực đơn của bé sẽ liên tục thay đổi nhằm đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ nhất là không tạo cảm giác chán ngán khi ăn. Dù vậy trẻ vẫn sẽ có món mình thích, vì vậy lâu lâu chúng ta có thể gợi ý cho trẻ chủ động lên thực đơn, điều này sẽ tạo sự thích thú khi dùng bữa và cảm giác được ba mẹ tôn trọng sở thích.

Ba mẹ đừng ngại con bẩn

(Hình minh họa. Nguồn Internet)
Nhiều phụ huynh ngại con bẩn khi tự xúc ăn nên không muốn con làm vậy, từ những suy nghĩ đó mà ba mẹ chọn cách đút con để nhanh và gọn gàng hơn. Nhưng đó chỉ là suy nghĩ, thực tế thì đáng sợ hơn nhiều, khi đút trẻ ăn trẻ sẽ có xu hướng khó chịu, cáu gắt nhiều hơn là cảm thấy vui vẻ khi tự mình “xử lý” bữa ăn. Do đó ba mẹ nên cho bé tự xúc ăn sau đó vệ sinh sạch sẽ cho trẻ là được.

Yếu tố cuối cùng là phụ huynh cần chuẩn bị tâm lý khi dạy con tự ăn, đây không chỉ là quá trình dài gian nan mà còn đòi hỏi ở ba mẹ yếu tố kiên nhẫn, mềm mỏng. Chắc chắn sẽ có lúc chúng ta muốn từ bỏ vì con mãi quấy khóc, nghịch ghợm, không chịu ăn đàng hoàng nhưng đó chỉ là giai đoạn đầu. Nếu nhẫn nại chỉ dạy con theo phương pháp trên thì ba mẹ sẽ gặt được kết quả mong muốn.

Nguyễn Xuân Thời

Ông Nguyễn Xuân Thời sáng lập Worldkids vào năm 2010 với tầm nhìn trở thành Hệ thống Trường Mầm Non chất lượng quốc tế dẫn đầu tại Việt Nam và khu vực. Với sứ mệnh mang đến dịch vụ chăm sóc và giáo dục trẻ tốt nhất với chi phí hợp lý, nhằm tạo cơ hội cho tất cả các em bé trong mọi tầng lớp gia đình có thể được thừa hưởng môi trường học tập quốc tế.