Khắc phục tật nói lắp cho trẻ nhỏ. Tật nói lắp là hiện tượng loạn thần kinh chức năng của ngôn ngữ thường thấy nhất ở trẻ nhỏ từ 2 đến 6 tuổi nhất là các bé trai. Tuy không phải là bệnh nhưng nói lắp sẽ gây ra nhiều phiền phức cho trẻ, tạo áp lực cho trẻ khi nói chuyện. Cha mẹ nên sửa cho trẻ ngay khi còn nhỏ, nếu để thành thói quen khi trẻ lớn rất khó sửa.

Nguyên nhân của tật nói lắp:

Tật nói lắp là chứng rối loạn trong các diễn đạt thành lời nói. Ví dụ nói: “Con đi học đây” thì sẽ thành “Co….co…con….đi….ho….ọc….đây”. Và không chỉ một câu mà rất nhiều câu cũng bị nói lắp tương tự. Tật này thường xuất hiện ở các em trai nhiều hơn. Ngoài tật nói lắp ra, trẻ hoàn toàn bình thường trong sinh hoạt hàng ngày và trong học tập. Tật nói lắp thường phát triển trong giai đoạn bắt đầu tập nói, trong giai đoạn này nhiều trẻ em thường có tật nói lắp. Khoảng 5%-10% trẻ thường bị tật này khi mới nhập học và khoảng 1% trẻ sau tuổi dậy thì bị tật nói lắp dai dẳng.

Nói lắp ở trẻ do rất nhiều các nguyên nhân, nhưng một trong những nguyên nhân chủ yếu sau đây:

• Do chấn thương ở trẻ sơ sinh: Nhiều trường hợp cho rằng khi thai phụ sinh khó phải dùng đến forceps cặp vào đầu thai nhi để lôi ra khỏi bụng mẹ. Hoặc với trẻ nhỏ bị tổn thương ở vùng Broca do những va chạm không đáng có như ngã đầu va vào các vật cứng,…
• Do mắc bệnh: Cũng có nguyên nhân cho rằng khi mang thai, người mẹ có thể mắc một số bệnh như cảm cúm, …truyền vào thai hoặc do mẹ dùng thuốc gây ảnh hưởng đến não của trẻ trong đó có trung tâm ngôn ngữ. Hoặc trẻ bị các bệnh liên quan đến não sau khi chữa khỏi sẽ để lại tỳ vết ở trung tâm ngôn ngữ.
• Do khủng hoảng tâm lý: Nhiều nhà khoa học lại cho rằng trẻ có thể đã gặp cú sốc về mặt tâm lý có khả năng làm trẻ mắc tật nói lắp. Những tật tâm lý này theo thời gian sẽ trở thành thói quen khó bỏ.
• Đoạn tách rời trên vỏ não ngăn tín hiệu lưu thông: Các trường đại học Hamburg và Gottingen (CHLB Đức) gồm một nhóm các nhà nghiên cứu đã qua kỹ thuật chụp cộng hưởng từ của não 15 người bị tật nói lắp, so sánh với não của 15 người nói bình thường và rút ra nhận xét: Ở những người nói lắp có những đoạn tách rời vỏ não ngăn những tín hiệu lưu thông bình thường giữa các khu vực trong vùng kiểm soát ngôn ngữ, hậu quả là nói lắp, không thể nói chuyện lưu loát.

Khắc phục tật nói lắp cho trẻ:

Cha mẹ có thể khắc phục tật nói lắp cho trẻ bằng các biện pháp sau:

• Tăng cường rèn luyện kỹ năng đọc cho trẻ nhỏ: Điều này cần có sự kiên trì, nhẫn nại không thể ngày một ngày hai là có thể khắc phụ được luôn. Mỗi ngày, cha mẹ hãy cùng trẻ tập đọc, tập nói trong vòng từ 40 – 60 phút. Lúc đầu hãy cho trẻ tập đọc một bài văn hoặc mẩu truyện ngắn, đọc thong thả từng từ rõ ràng, mạch lạc nhưng phải lưu loát.

Nếu trẻ lắp bắp chưa đọc được hãy cho trẻ đọc lại. Cứ như thế đến khi trẻ đọc lưu loát, phát âm chuẩn cả bài văn. Mỗi ngày chỉ nên cho trẻ đọc một bài. Sau một thời gian trẻ đã làm quen, có thể cho trẻ đọc các bài văn dài hơn.

• Về kỹ năng nói: Cha mẹ có thể luyện tập cùng trẻ. Hãy đặt ra các câu hỏi ngắn và cho trẻ trả lời. Luyện sao cho trẻ nói cho thật rõ ràng, nói đi nói lại thật lưu loát mới thôi và chuyển sang câu khác.

Để trẻ không bị chán thì cha mẹ hãy đặt các câu hỏi vui, liên quan đến cuộc sống thường ngày của trẻ ở nhà, ở trường. Như vậy sẽ gây hứng thú cho trẻ nhỏ.

• Sử dụng phương pháp hiện đại: Một số nhà khoa học CHLB Đức đã nghiên cứu thực hiện một chương trình máy vi tính (gọi tắt CP) đặt tên là “bác sĩ lưu loát” để chữa tật nói lắp. Phương pháp này dựa trên nguyên tắc: dù không thể chữa được nguyên nhân nói lắp, bệnh nhân vẫn hoàn thiện tốt khả năng nói lưu loát nhờ tập luyện liên tục. Người có tật nói lắp nói các cụm từ đặc biệt vào một micro nối với máy vi tính, tăng giảm giọng nói trong giới hạn thời gian quy định. “Bác sĩ lưu loát” sẽ ghi nhận các lỗi sai trong phần phát âm, nhấn giọng, hơi thở của người đọc và lập hồ sơ. Điều này cho phép mỗi bệnh nhân tự chứng kiến sai sót của mình, làm lại lần nữa…

Tiến sĩ y học Gudenberg cùng với giáo sư tâm lý Harald Euler (Trường đại học Kassel) đã thử nghiệm trên 23 người nói lắp, họ được học qua khóa đặc biệt 3 tuần, sau đó luyện tập tại nhà. Những kết quả cho thấy, ngay cả với những người nói lắp nghiêm trọng vẫn tiến bộ đáng kể, họ nói lưu loát hơn và một số lỗi nói lắp hầu như không đáng kể.

admin